Svefn, hegðun, athygli & ADHD
Vel er þekkt að fólk með ADHD að glíma við svefnvandamál.
Stórir nef- og eða hálskirtlar geta orsakað hrotur
Vel er þekkt að fólk með ADHD að glíma við svefnvandamál. Svefninn er okkur gríðarlega mikilvægur og getur haft áhrif á athyglina.
Morgunblaðið birti grein þar sem sagt er frá doktorsritgerð á sviði taugasálfræði eftir Sólveigu Jóndsóttur. Meginniðurstaða doktorsritgerðarinnar er að það sé grundvallaratriði að gera ítarlega greiningu á börnum, sem talin eru hafa ADHD, því einkenni um athyglisbrest og ofvirkni geti í sumum tilfellum skýrst af algengum fylgikvillum eins og t.d. málþroskaröskun, svefntruflunum og hegðunarvandamálum, sem þarfnast sértækrar meðferðar.
Snemma á þessu ári birti Reykjavík Síðdegis viðtal við Helga Gunnar Helgason sem er svefntæknifræðingur hjá Fusion Sleep í USA. Vilja þeir meina að góður hópur þeirra sem hefur fengið ofvirknigreiningu séu í raun að glíma við langvarandi sögu af svefntruflunum.
Hann útskýrir jafnframt að t.d fótaóeirð og hrotur eyðileggja gæði svefns sem veldur því að börn fái ekki þann endurnærandi svefn sem þau þurfa. Stórir nef - og eða hálskirtlar geta orsakað hrotur og teppa öndunarveginn sem veldur því að líkaminn fær ekki nægt súrefni sem svo hefur áhrif á gæði svefnsins. Öfugt við fullorðna sem upplifa alla jafna slen þegar þeir eru þreittir þá upplifa börn sem þjást af svefnskorti bæði skerta athygli auk erfiðrar hegðunar. Að sögn Helga er talað um að hátt í 10% barna séu með hrotur, 2-4 prósent glíma við kæfisvefn ( öndunarhlé).
Leggja þeir hjá Fusion Sleep áherlsu á það að uppfærða barnalækna um að skoða first hvort að um svefnvanda sé að ræða áður en að gerð er ADHD greining. Hann sagði jafnframt að ætla mætti að dágóður hluti þeirra sem hafa ofvirknigreiningu séu í raun og veru að glíma við svefntruflanir. Helgi upplýsir einnig í viðtalinu að gæði svefnsins mætti meðal annars bæta með því að skoða hvort að kritlar í öndunarvegi þrengdu að öndunarvegi auk þess sem að of lítið járn gæti valdið fótaóeirð.
Árið 2008 birti Morgunblaðið grein um rannsókn sem Háskólinn í Genf stóð að. Tveir hópar fólks fengu mismunandi verkefni á sviði minnis- og lærdómsgetu. Annar hópurinn fékk 8 tíma nætursvefn en svefn hins hópsins var truflaður. Í ljós kom að hópurinn sem svaf vel stóð sig mun betur í verkefnum sínum en sá sem svaf lítið eða illa.Samkvæmt rannsóknini virðist samband milli taugafruma í heilanum virðist styrkjast með góðum næstursvefni en það er lykillinn að góðu minni og lærdómshæfileikum.
Hér er samantekt frá mér um hvað of lítill svefn getur haft afar mikil áhrif á fullorðna og valdið einhverjum af eftirtöldum einkennum:
Styttri athygli
Minni styrk
Gleymska
Tíðari mistök
Aukin pirringur og skapsveiflur
Hægari viðbragðstími
Skert dómgreind
Skert geta til að taka ákvarðanir
Hljómar mikið eins og ADHD, er það ekki?
Sigríður Jónsdóttir, ACG markþjálfi og ICADC ráðgjafi
http://ifokus.is - www.facebook.com